SAKHAW CHUNGCHANGA INKAWMNA - 3

19. Zawhna : Tûnah hian Judate chuan Messia chu an la beisei reng ang em?

Chhanna : An beisei a ni mahna. Persia sakhua rin dân ang deuh a Messia lo kal tûr an beisei laiin Isua kha a lo piang a, kum A.D. 6 vêl khân a ni âwm e. Judaism sakhua siam ṭhatna hna rawn thawk a, a rawngbâwl dân chu chanchin ṭha ziaktu mi palite’n an sawi ṭeuh mai. “Hman laia mite chuan, ‘Chuti ang khati angin tih tûr,’ an ti a; kei erawh chuan ka ti a che u...,” tiin zirtîrna danglam tak a chhâk chhuak a ni. Chu Isua chu amah zuitute chuan Messia ngei a niin an pawm a, amah pawhin Messia niin a inchhal bawk a. Mahse Pharisaite leh Sadukaite leh anmahni zirtirna hnuaia awmte chuan Isua chu Messia ni theiin an ngai lo.

 Isuan amah thing kawkalha an khenbeh tûr thu leh a thih tûr thu a sawi a, “Kei, lei ata khaikânin ka awm chuan, mi zawng zawng ka hîp ang,”(Joh. 12:32) a han tih te chuan Messia a nih an ring lo deuh deuh a. “Messia,” tih hi Hebrai ṭawng a ni a, Grik ṭawng chuan, “Krista,” an ti a, “Hriak thiha,” tihna a ni âwm e. Anni chuan Isua chu Messia (Krista) lo kal tûa an nghaha chu ni theiin an hre lo a, an hnial bap bap mai a. “Dân lehkhabuah te pawh Krista chu chatuana a awm tûr thu ziak a ni vek alâwm,” an ti tlat a ni (Joh. 12:34; Isaia 9:7; Sam 110:4; Ezek. 37:25; Dan. 7:14).

          Chutichuan Isua chu Krista (Messia) ni tûra an ngaih loh avângin Messia lo kal hun tûr chu an nghâk reng a. An hmêlmate’n Jerusalem kulh te an tihchhiat hnu daih khân Messia chu a lo kal dâwn hnaiin an hria a, chutih laiin Kristiante pawhin Messia (Krista) lo kal lehna (lo kal vawi hnihna) an la nghâk mêk bawk a. Hetih lai hun vêlah hian Europe khawmualpuiah chuan indona a thleng fo a, Juda mite chu indona tuar nasa ber an niin an sawi ṭhin. Ram hrang hrangah an tlân darh a, Messia an beiseina chu a lian hle. Heti anga indona avânga Juda mite’n harsatna namen lo an tuar lai leh chhandamtu tûr Messia beisei êm êma an nghah lai hian “Messia ka ni,” lo inti tawk  tam tak an awm ṭhin a; chûng zîngah chuan Smurna khuaa piang (A.D. 1626) Shabatai Zevi chu a rawn lâr chhoin zuitu pawh a ngah hle.

          Chhandamtu Messia an nghahhlelh êm avâng chuan a lo thlen hun tûr chu an chhût  sup sup a, an chhût chhuah dân chuan kum 1666 A.D. a ni. Judate chu kum 1666 A.D-ah chuan Jerusalem khawpuia hruai khâwm tûrin an inngai a, an ring êm êm mai a ni. Mahse kum 1666 A.D a lo thlen meuhah chuan Jerusalem-a lût ta lo chuan Constantinople lamah a kal ta daih mai a ni. Judate beiseina zawng zawng chu a thlâwn leh zo ta a ni.

20. Zawhna : Kristiante’n Krista lo kalna chungchang thuah hian beisei ve dân an nei em? A lo kal hun tûr chhût vena an nei rêng em?

Chhanna : Nei e. An chhût chhuah dân chuan Mosia lehkhabua khawvêl siam zawhna kha Dr. Livefoot-a leh James Ussher-a te chuan October ni 23/26 B.C. 4004 niin an sawi a. Petera lehkhatawnah khân, “Lalpa tân ni khat chu kum sângkhat ang, kum sângkhat pawh ni khat ang,” tia a lo sawi âng khân (2 Pet. 3:8) Pathianin ni ruk chhûngin thil engkim a siam zo a, ni 6 chu kum sângruk angin an chhût ta a. Chutia anga chhût chuan B.C. 4004 leh A.D 2000 chu kum 6000 a lo tling a, kum 1994 October ni 23/26 chu kum sâng lalram lo lan hun niin an ruat chiah a. He kum sâng lalram lo thleng tûra an nghah hi an lo hmuak nasa hle a ni awm e, a hun leh ni a lo hnai tial tial a, khawthlang lam ramah chuan mi ṭhenkhatte phei kha chuan special cake te pawh an lo siam lâwk ṭeuh mai a ni âwm e. Mahse a hun leh ni 23 October, 1994 a lo thlen meuh chuan khawvêl chu danglamna rêng awm loin an kum sâng lalram chu a lo thleng ta si lo a, a reh vung vung ta mai a. A tûk tûk leh lawk ni 26 October pawh chu engmah a ni ta chuang si lo a. An beiseina pakhat chu a thlâwn leh ta.

          Beiseina dang an la nei, mi tam tak beiseina thlâwn tawh mah sela, beiseina dang a la awm a ni. Nostradamus-a, America ram zâwlnei  ang hiala mi ṭhenkhatte’n an ngaih chuan hma lam huna thil lo thleng tûr a hriat lâwk theihna dârthlalang mûm khai aṭangin Adolp Hitler-a chanchin tûr pawh a sawi lâwk dik thlap niin an sawi a, a thil hrilh lâwk tawh rêng rêng chu thlêng dik lo a la awm lo hialin mi tam tak chuan an sawi a ni. Nostradamus-a chuan a hrilh lâwk dân chuan kum 1999 thla 7-naah khawvêl a tâwp ang a, kum sâng lalram chu Krista hoa din tûr niin a sawi a ni awm e. Mahse chu pawh tûnah hei kum 2000 chuanglai khawvêl chu a kal ngaiin a kal leh ta. Kum 1999 July thla a han pelh leh hnu khân Kristian tam takin, “Lalpa lo kal leh hun tûrah tu mahin a ni leh a hun tûr sawi lâwk theih a nih lohzia, ‘Pa chauh lo chuan, Vâna Vântirhkoh pawhin, Fapa pawhin an hre lo’ tih a ni a, hriat kan tum phêt hi kan ti dik lo a ni. ‘Kum 2000 aia rei ka thang lo ang,’ a ti chauh a nih kha,”  an ti a. Mahse, ‘Kum 2000 aia rei ka thang lo ang’ tih ziak hi Bible-ah kei chuan ka la hmu ve hauh lo mai, vawi thum vêl Thuthlung Hlui bung bul ber aṭanga Thuthlung Thar bung tâwp ber thlengin ka chhiar chhuak ve tawh a, Apocripha bu nen lam.

          Chutichuan tûnah chuan mi tam tak chu an beidawn tawh hnuin a la beidawng ve lo chu tam tak an la awm cheu tho a ni. Chûng mite chuan Bible bung  leh châng khawii lai lai emaw ṭanchhanin Messia (Isua) lo kal leh tûra ngaiin beisei takin an la nghak fan fan a, ṭâm leh hri lêng ilo te, indona thâwm thang vêl te leh thu mak pui pui an han hriat thar deuh apiangin, “Isua lo kal hnaih tawhzia tilangtu a ni,” an ti zêl bawk a ni.

21. Zawhna : A nih loh leh, a lo kal leh tûr thu hi Bible bung leh châng tam takah a ziak si a, chu chu nangin eng nge i ngaih dân le?

Chhanna : Bible-in Isua a lo kal leh tûr thu a ziak hi hmun 1850 laiah a awm a, chu chu tak takah lo pawm ve dâwn pawh ni ila, a lo kal leh tak tak anga ngaih theihna tûr pawh Bible aṭang thoin chhui theih a ni a, Bible-in Isua hi a lo kal leh tûr thu a sawi dik a nih chuan, a lo kal daih tawh pawh a tih theih ve bawk a ni.

22. Zawhna : Isua khân thu a hrilh ṭhin lai khân, “ I lo kal lehna leh khawvêl tâwpna chhinchhiahna chu eng nge ni ang, min hrilh rawh,” tiin zawhna an pe a (Matt. 24:4). Isua chhânna kan hmuhah chuan, “He ram chanchin ṭha hi hnam zawng zawng hriattîirna tûrin khawvêl zawng zawngah hrilhin a awm ang; chu mi zawhah chuan tâwpna chu a lo thleng ang,” a ti a (Matt. 24:14). Tunah hian khawvêl ram kilkhâwr ber ber pawh ram chanchin ṭha chuan a luh chilh kim ta viauin Kristiante chuan an hria a, Isua pawh hi a lo kal ṭêp tawhin an ngai a ni. Chuti ni sela, nang lahin, “A lo kal tawh anga ngaih theihin Bible-ah a ziak ve bawk niin i sawi bawk si a, a inkâwlkalh hle mai a!

Chhanna : A ni khawp mai ti rawh. Engpawh ni sela, “... Hnam zawng zawng hriattîr tûrin khawvêl zawng zawngah...,” tih a ni a; hei hi hriat chian ngai lai pakhat a ni tlat mai.

          “Hnam zawng zawngah hriattîrna tûrin....,” tih kha Israel hnam zawng zawng, hnam 12-teah ngaih tûr a ni a, “.....khawvêl zawng zawngah....,” tih te pawh hi Israel ram khawvêl  zawng zawng a sawinaah khuan ngaih bawk tûr a ni. Hnam dang a kâwk tel ve lo e, a chhan chu, “...Mihring Fapa a lo kal hmain  Israel khuate chu in fang chhuak lo ang,” a ti tlat si alâwm (Matt. 10:23).

23. Zawhna : Chuti chu a va buai ta ve? Ngaih dân tûr hriat thiam a har dâwn tlat tain ka hria. “Khawvêl,” a tih chu Israel ram chauh a ni tih chiang lehzuala hriat theih dân a awm em?

Chhanna : Awm teh rêng mai. Chiang taka hriat theihna a awm a ni. Heti angin:- 

          Pakhatnaah chuan, Isuan a zirtîr sawmpahnihte a tirh chhuah lai khân (Matt. 10:5; Marka 6:7; Luka 9:2) heti hian thu a chah a; “Jentailte kawngah kal suh ula, Samari mite khua rêng rêngah pawh lût suh ang che u; amaherawh chu Israel hnam berâm bote hnênah chuan kal zâwk ang che u,” tiin (Matt. 10:5-6). Helai thu hi uluk taka chhût tûr a ni. Israel ram pâwn lam an dai vaih chuan, Israel ram a ni tawh lo a, mi ram a niin hnam dang, Jentai-lte ram a nih tawh avângin Jentail-te kawng an rah a ngai lo thei dâwn lo a, chu chu Isuan a remti lo a, “Jentailte kawngah kal suh u,” a ti a ni. Tin, Samari mite hi hmasâng huna Juda hmeichhia hnam dang pasala neite thlah kal zêl kha an niin an sawi a, Judaho chuan an ten hle a ni. Chuvâng chuan an khuaah pawh Isuan lût lo tûrin a chah a ni. Hei hian Isua thu sawia, “Khawvêl zawng zawngah...,” a tih khân a huam zau lohzia a tilang a ni.

 Pahnihnaah chuan, Isuan Tura leh Sidon bial te a fan lai khân hmeichhe pakhat chuan a fanu ramhuai man tidam tûrin a ngên a (Matt. 15:23-27); he hmeichhia hi Marka chuan Grik mi nia a sawi laiin (Marka 7:26-28). Matthaia chuan Kanaan hmeichhia niin a sawi thung a (Matt. 15:22), Israel mi chu ni chiah lo mah sela, Grik leh Kanaan hnam chu thlahkhat tho chu an ni e. Heta Isua chhânna han en hian hnam rilru a pu lian hle a ni tih a lang thei. “Israel hnam berâm bo hnênah lo chuan tirh ka ni lo e,” tiin a chhâng a ni (Matt. 15:24). Mahse hmeichhia khân a ngên ngawl ve hle a, a ûm zui zêl a, Isua chuan, “Fate chhang lâksak a, uite hnêna paih chu, a mawi lo e,” a han ti leh ngat a (Matt. 15:26; Marka 7”27). Hetah hian Judaho rilru chu Isuan a thai lang chiang hlein a hriat theih âwm e. Judaho chuan Jentail mi chu Uicho ang lekah an ngai tih a lang reng a ni. He thu hian chanchin ṭha hrilhna tûr atân hian Isua lo kal leh hma chuan Israel ram leh Israel hnamte chauh a huaptîr rih a ni tih a lang chiang hle bawk a ni.

          Pathumnaah chuan, “Kaisara Augustan khawvêl zawng zawng hming ziak tûr thu a pe a,” tih Bible-ah kan hmu leh a (Luka 2:1). Kaisara Augusta chu Rom ram lalber (Emperor) hetih hun B.C 6 vêl lai hian a ni a, hetih lai huna ram awp zau ber chu Rom hi an ni mai thei a. Rom lalber chuan a ram awp chhûnga chêngte chhiarpui (Census) bei tûrin thupêk a chhuah ni ngei tûr a ni. Rom lalram ropui lai ber a ni a, he mi hun hma hian Greece lalram chu a lo ropui hle tawh a, lalber Alexander Liana chuan India ram pawh rûnin a lo han hneh tawh a ni. Chu mi hma lehah chuan lalram ropui tak Media leh Persia hnam hotu lalber, Lal Ahasuera a lal laiin India ram hi an lo han awp tawh bawk a ni tih Bible-ah ngei pawh a lang nghe nghe a (Estheri 1:1). He mi thu vek hi Apocripha bu lamah pawh kan hmu thei bawk a (Esth. 1:1). Apocrifa bu lamah chuan lalber Ahasuera hming hi “Artezerzia” tia dah a ni a. Greek ṭawngin B.C120 dâwn vêlah lehlin a ni.

 Chutih hun lai deuh tawhah chuan hêng lai lalram lo dingte hian India chu an lo hre bel tawh a nih si chuan, B.C. 6 - 4 vêla Isua pian hun laia khawvêl zawng zawng huapa chhiarpui an neih chu Indian History lamah te a va lang ve si lo ve, kan tih chuan, hetih hun laia an khawvêl chin chu Rom ram awp chin chauh a ni a, khawvêl pum lem (Globe) a khawmual kan hmuh zawng zawng hi chu a huap zo lo nasa tih a lang reng a ni; hei hian an khawvêl sawi hi a zîmzia a tilang chiang hle a ni.

          Palinaah chuan, khawvêl zawng zawng chu Nova hun laia tuilet chuan a chîm a, tlâng sâng zawng zawng pawh tuiin a khuh zo vek anga an sawi hi (Gen. 7:19-24; 2 Pet. 3:6) khatih lai huna khawvêl an sawi kha a zau lo hle a ni tih hriat a ngai leh a ni. Khâng lai ram, Asia Minor vêl khu khawvêla hmun hniam ber ber lai a ni a, Tuipui Thi (Dead Sea) phei chu khawvêla hmun hniam ber a tling hial a, tuifinriat zâwl tâwk aia hniam zâwk a ni nghe nghe a, chuvângin tuilêt chuan khûng lai ram chu a chîm pil hma hle ang tih a rin theih nghal a ni. Chuti chu a nih avângin he tuilêtin khawvêl pumpui chîm ang hiala Bible pawhin a sawi hian hetih hun laia an khawvêl sawi hi a zim hle a ni tih a tilang a ni.

24. Zawhna : “Mihring Fapa a lo kal hmain Israel khuate in fang chhuak lo ang?” (Matt. 10:23; Tirh. 1:4; Luka 24:49) a lo tih ve bawk si chuan, Mihring Fapa Isua lo kalna chu eng hun lai kha nge ni ta ang le?

Chhanna : Isua chu thing kawkalha khenbehin a thi a, an phûm a, a tûk thum tûkah a tho leh tih Bible-ah kan hmu a. Chutah mi tuteemaw hnênah a inlâr ṭhin a, chu mi hnu chuan Vâna a lâwn tâk thute chu chanchin ṭha buah kan hmu hlawm a ni; a tak tak a ni emaw, ni lo emaw chu thu hran ni sela.

 Chutichuan Vâna a lâwn hnu khân a lo kal leh ta a, a lo kal lehna chu Thlarau Thianghlim a lo thleng a, chu chu a lo kal lehna anga a sawi dân pakhat chu a ni.

25. Zawhna : “...Vâna a chho in hmu ang bawk hian amah ngei hi a lo kal leh ang,” tiin ziak a ni si a (Tirh. 1:11). Vâna a chho lai kha an hmu ngei niin a lang a (Tirh. 1:9; Luka 24:51; Makr. 16:19; Sam 68:24), a lo kal  leh hunah chuan, Paula chuan, “Lalpa ngei chu aû thâwm nên, Vântirhkoh chungnung ber aw nen, Pathian tawtawrawt ri nên Vân aṭangin a lo chhuk dâwn si a,” a ti tlat mai a. Isua lo kal leh tawh ni se, chûng au thâwm te, tawtawrawt ri te chu hriat a nih thu Bible-ah pawh a va sawi si lo ve le? (1 Thes. 4:16).

 Chhanna : A dik alâwm. Aû thâwm te, Vântirhkoh chungnung ber aw te, Pathian tawtawrawt ri te nên lo kal tûrin a sawi ngei a. A hre tûr chi chauhin an lo hria a ni ang e. Vâna a chho lam pawh kha âu thâwm nên, tawtawrawt ri nên tho asin a chhoh ni.

          “Pathian chu âu thâwm nên a chho a,

 Lalpa chu tawtawrawt ri nên a chho ta e,” (Sam 47:5) tiin Bible-ah vek a ziak a, khati anga lo ziak diam si kha Vâna a chho lai hmutute’n âu thâwm leh tawtawrâwt ri an hriat thu pawh an sawi chuan loh kha! Chanchin |ha bu pahnih Marka leh Luka ziakah te, Tirhkohte Thiltih buah te chuan an hmuh reng laia Vâna hruai chhoh a nih thu an sawi a, chu pawh chu ziak dangah,

 “Aw Pathian, i kal laite an hmu a,

 Ka Pathian, ka Lalber hmun thianghlima kal laite chu,”  tiin a lo sawi daih tawh a ni (Sam 68:24).

26. Zawhna : A nih leh zirtîrte khân Isua kha, “I lo kal lehna leh khawvêl tâwpna chhinchhiahna chu eng nge ni ang?”  tiin an zâwt a (Matt. 24:4). Amah Isua chu a lo kal leh tawh angah lo ngai ta phawt ila, “Khawvêl tâwpna,” an tih tâk mai kha a lo thleng tawh rêng em ni ?

Chhanna      : Thleng tawh e. Hei hi chhût chian a ngai reng a ni. Isuan amah duh loa hnâwltute chu a ân khum lai khân, “Zawlneiho thattute fa in ni tih in inhriattîr a ni. In pute tehkhâwng chu tikhat nghal mai rawh u. Rûlte u, rûl thlahte u, Gehena rorêlna chu engtin nge in pumpelh theih ang,” a ti a (Matt. 23:31-33). 

 A hmaa mi tirhte chu a ṭhen tihlumin Kros-ah an khenbeh tûr thu te, a ṭhen savun hruiin an vuain an tiduhdah dâwn tih te a sawi lâwk a. Thuthlung Hlui huna mi felho thisen an lo chhuaha an thah tak zawng zawngte thisen phuba lâkna chu chhuan dang lo chhuak leh tûrte ni loin, Isuan, “tun lai chhuan,” a tih takte hnênah khân a lo thlen tûr thu a sawi lâwk a ni (Matt. 23:34-36; Luka 11:47-51). Chuti chuan Jerusalem khawpui pawh a veiin, “zawlneiho thattu,” ti hialin a sawi a, phuba lâkna râpthlâk tak chu he khawpui chungah ngei hian a thleng dâwn tih a sawi a ni (Matt. 23:37-39;Lika 13:34-35). Isua thu sawi chuan, “Chûng zawng zawng chu a thlen kim hma loh chuan tûn lai chhuante hi an ral lo ang,” a ti miau si a (Matt. 24:34; Marka 13:30; Luka 21:32). “Sipaite’n Jerusalem khua an hual in hmuh hunah, a boral dâwn tih hria ang che u,” a ti (Luka 21:20). He an khawpui Jerusalem hi tihchhiata awmin Pathian thinurna chu amah Isua hun laia chhuan awmte ngei khân an tuar dâwn tih Isuan a hre chiang si a, chu khawpui tuar tûr chu a ngaihtuahin a lainat êm êm a, a ṭah chhan ta hial a, “Aw, nang lul hian tûn chhûng hian thlamuanna tûr thu hi lo hre teh hrâm la! Nimahsela tûnah zawng i hmuh lohna’n a inthup tawh si a. I râlte’n i vêlin lei kulh an siam ang a, an hual ang chia, i vêlin chhuah theih lohin an awm chhan ang chia, i chhûnga i fanaute, nangmah nên leiah an paih vak ang che; i chhûnga lung intiang rêng rêng an zuah lo ang; an fan lai che i hre dâwn si lo, chuti ang nite chu i chungah a lo la thleng ang,” tiin (Luka 19:42-44). A zirtîrte hnênah chuan, “Chûng ni chu phuba lâk ni a ni e,” tiin a hrilh a (Luka 21:22).

          Jerusalem mipuite tawrh tûr chu a ngaihtuah a, a khawngaihin a lainat ngang a ni ang, “Aw Jerusalem, Jerusalem! zawlneiho thattu, i hmaa an rawn tirhte lunga lo dêng hlumtu, arpuiin a note a thla hnuaia a awp khâwm angin i fate vawi engzât nge awm khâwm ka tum kha! Nimahsela i duh si lo.... Ka hrilh a che a, Lalpa hminga lo kal chu fakin awm rawh se,’ in  tih hma loh chuan tûn achinah mi hmu leh dâwn tawh lo a nih hi,” a ti ngawih ngawih mai a ni (Matt. 23:37-39; Luka 13:34-35). Abela, a û Kaina’n a thah tâk (Gen. 4:8) thisen aṭangin Isua leh a zirtîrte an thah thisen phuba thlênga lâk tûr a ni tlat a ni (Matt. 23:34-36; Luka 11:51). “He chite (Juda hnamte) chungah hian thinurna a thlen dâwn avângin,” tih a ni (Luka 21:23). Chu ni chu A.D 70-ah khân a lo thleng ta a ni. Chu thinurna leh phuba lâkna chu Israel (Judai) ram tân khawvêl tâwpna chu a ni.

27. Zawhna : Chuti lo ni ta sela, khawvêl chu ring lo mite hremna tûr chuan mei leh kâta hremna awm tûr angin a sawi si a?

Chhanna : Ni e, a dik a ni. Amah Isua ngeiin, “Khawvêlah mei thlâk thla tûra lo kal ka ni; ‘tûnah pawh kâng tawh pang sela ka va ti êm!” a ti (Luka 12:49). Mei hi hriat chian a ngai a; Bible chuan, “Lalpa in Pathian chu kan ral hmang mei, thîkthu chhe tak Pathian a ni si a,” a ti a (Deut. 4:24; Heb. 12:29). Chi hnihin mei hi sawi theih a ni a; pakhatah chuan mi sualte tihboralna mei a ni a, chu chuan Pathian thinurna a entîr a. “Kan Pathian hi mi kan ral hmang mei a ni si a,” a tih ang hian (Heb. 12:29). Pakhat lehah chuan sual thenfaina/ tihthianghlimna (tûn lai ṭawngah chuan pianthartîrna ang) a ni. Pentikost nia Jerusalem khuaa Marka nu Mari pindan chhûnga zirtîrte awm khâwmnaah Thlarau Thianghlim chu mei angin a insem darh a, an chungah a fu ṭheuh a. Chu chuan an sual a tlêngfai a ni. Kha Thlarau Thianghlim lo thleng kha Isua thlarau chu a ni (Tirh. 2: 4). Tin, zâwlnei Isaia pawh mi bawlhhlawh niin a inhria a,a kâah meilingin an dep a(Isaia 6:6-7).

28. Zawhna : Chuti ni sela, mi hausa leh Lazara thu kha i hria ang a; an thi ve ve a, Lazara chu Abrahama âng chhûngah nuam takin a awm a, mi hausa kha chu Mitthi khuaah khân mei alh zîngah na tak tuarin a awm tih kha a ni bawk si a, hriat thiam a va har ve?

Chhanna : Mi hausa leh Lazara kha tehkhin thu a ni tih a hmasain lo hre phawt ila. Tûn lai Mizo Kristian tam berte pawh hian Pathian ring lo mi thlaraute chu tûn apang hian meidîlah chatuana kâng tûrin an ngaiin an suangtuah tlat a ni. Mahse Bible zirtîr dân chu a ni lo.

          Mei chu Pathian thinurna entirna a ni kan tih tawh kha. Amah Pathian hi mei chu a ni a, Pathian chu mi sualte chunga phuba la tûrin chatuanin a nung rêng a, mihringte (mi sualte) erawh chu chatuana hrem tûr nunna an nei lo a, an thi thuai mai; chatuana hrem an daih lo a ni. Mei (Pathian) chu chatuanin a nung reng thung a ni.

http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/09/sakhaw-chungchanga-inkawmn-4_8029.html
http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/07/sakhaw-chungchanga-inkawmna-2.html
http://hnamsakhua.blogspot.in/2013/07/sakhaw-chungchanga-inkawmna.html