S.K.Sanga(Lalsangluaia
Pa)
British
hovin min hruaina kha Mizo te tan chuan BORALNA LAMTLUANG a tih theih hial awm e. Tun thlengin he thu hi
thil inthup ala ni a, tunah thangthar te’n kan hailing tan ta a ni. A hmasa in
sakhuana in min han hneh phawta chumi hnuah kan pipute min awmtleina Culture
leh nunzia te bansan turin min ti a, ihe lovin kan hnam rohlu leh zahawmna te
chu kan bansan ta kha a ni a, mahse kum 100 alo liam leh meuh chuan kan thangthar te nunah kan hnam rohlu Culture chu a hlutzia hriain chawimawi lova
hun kha leh chen kan lo hluihhlawn tawh chuan chawimawi a rawn hlawh tan leh ta
mek a, a lawmawm e.
British khan thiltha tak min
hnutchhiah an nei a, chu chu zirna hi a ni. Amaherawh chu, he zirna min
hnutchhiah pawh hi a lo la tha tluantling lo fova, High School kan zir thlen
chu an phal leh si lova, an dang leh ta tlat mai a nih kha. Hun reitak hnuah
kan mi hmasate beih hahna avangin High School kan nei thei hram a ni. He zirna
hi tha hle mahse behchhana an rawn hmanzia leh he zirnaah hian thangvalh a awm
reng a ni tih chu tunhnu hian kan hre chhuak ta mek a nih hi. Mizo te pumkhata
min siamtu Culture a bo chiah khan kan hnam pawhin kawng a bo ve nghal a, hei
vang hian alawm Sap(hnamdang) an kan chak em em tak chhan chu. Kan thangthar te hming phei hi chuan kan Mizo hming a luahlan ta mek a nih hi. Mizo
thlah leh Mizo chhul apiang ngei te pawhin Sap hming kan chawi a, kan tu leh
fate pawhin min phatsan zo ta. Hmeichhe hming nge mipa hming tih pawh hriat a
harsa ta viau mai. Mahni chhungte leh mahni chipuite hming pawh kan ziak dik
theilo dawn dawn ta mai chu anih hi. An hming kan chawi Sapho hian min hmu
sela, an mi hmuh tum dan ang chu kan ni hauh dawnlo a ni. Kan hming atang ngawt
chuan, sam buang deuh thar, mit pawh pawl deuh ram mai, vun ngo tak leh London
tuallaia leng ve niawm takah min ngai dawn si a, kan in thelh tlang hle ang le.
Heta tang pawh hian lem kan chanzia alang chiang viau a ni, lemchanga kum 100
kan lo hman liam takzia leh kan bo chian zia chu kan hre thei ang.
Hei chauh pawh hi ala nilo, India
ram zau tak chu(Mizo te nena kan inzawm hma pawh khan) British awpna hnuaiah
Aigupta saltang angin hun reitak chu an awm anih kha. Saltang ang leh kawngbo
anni tih an inhriatchhuah hnuah chauh India ram leh hnam chu a ding chhuak leh
thei ta a ni. Hnamdang hnuaia awm a pawizia leh British awpna hnuaia an awm
laia an hrehawmzia te kha tun thlengin T.V ah te anla chhuahtir fova, British
chunga India mite rilru natna hian chatuan a daih hial awm e.
India ram chu kan hriat angin
British in sumdawnna in a chimral(assimilate) a, keini Mizo te erawh chu
sakhuana hmangin min chimral(assimulate) ve thung a, chhungril lamah min
awpbetin kan thluak min suksak thung a, a ril pawh alo ril ngiang a ni.
Chuvangin, sap lemchan(Drama field) chhuahsan in Zonun field-ah kan inhmuhkhawm
theih nan kan hmalam beiseina sang tak nen i thlir ang u. Mizo te Culture-ah kan hausa em em a, hnam dang lakah pawh chhuan tham khawp a hausa kan ni a, kan
hnam rohlu Culture hi vawng tlat ila, i hluihhlawn suh ang u, hnam pumkhata min
siamtu a ni si a.
A ngaihnawm hle mai kzp
ReplyDeleteA lawmawm e.
ReplyDeleteA va rawn ziak tha ker em!!
ReplyDelete