THIL SIAM THU

            Judate Bible chu, keini’n “Thuthlung Hlui” kan tih hi a ni a. Bu 39 ṭhui khâwm niin kan ngâi a, Juda te erawh chuan bu 24 ah an siam thung. Keini’n bu 2 bu 3-a kan neihte hi bu khatah an siam niin an sawi.

        Thuthlung Hluia thu ziak chuang hmasa ber chu, Tuipui sen an kâna Miriami hla Exodus 15:21 leh Debori hla Roreltu  bung 5 ami hi niin zir miten an sawi a. Ziak hmasak lam aṭanga sawi ṭan chuang lovin, Genesis aṭang hian en ṭan mai i la.

          a) Êng siam thu. Genesis 1:3-5. ah chuan 3Tin, “Pathianin ‘Êng lo awm rawh se’ a ti a, tichuan êng a lo awm ta mai a. 4Tin, Pathianin eng chu a ena, ṭha a ti hle a: tichuan, Pathianin eng leh thim chu a ṭhen ta a. 5Tin, Pathianin eng chu ‘chhun’ a vuah a, thim chu ‘zan’ a vuah a. Tichuan, tlai lam a awm a, zing lam a awm bawk a, a ni khatna chu”. tih kan hmu a. 

       b) Ni leh thla leh Arsi-te siam thu: Genesia 1:14-19 ah chuan, 14“Tin, Pathianin, chhun leh zan ṭhenna turin, van boruak zau takah chuan êntute awm se la, chûngte chu chhinchhiahna te, hun bi te, nî te, kum te hriatna tur ni rawh se: 15lei chung en turin van boruak zau takah chuan êntuahte awm bawk rawh se,” a ti a: tichuan chutiang chu a lo ni ta a. 16Tichuan Pathianin entu ropui zâwk chu Chhûn rorel turin, entu ropui lo zâwk chu zân rorêl turin a siam a: arsite pawh khi a siam bawk a. 17Tin, Pathianin chûngte chu lei chung en tur leh 18chhun chungah leh zân chunga rorêl tur leh, eng leh thim ṭhen turin van boruak zau takah khian a dah ta a: Tichuan Pathianin chu chu a en a, ṭha a ti hle a. 19Tichuan tlai lam a awm a, zing lam a awm bawk a, a ni lina chu.” tih kan hmu leh a.

   Helai Genesis ziaktuin  Êng lo awm ṭan dân a sawi hi a mak hle mai a. Bung 1:3-5 ah  hian, “Pathianin, eng lo awm rawh se” a ti a, eng a lo awm ta mai a. Ni leh thla leh arsi te an la awm hma a, eng lo awm ta mai hi eng êng  nge ni ang?  Fiah taka chhan a har hle awm e. Ni leh thla leh arsite chu, a ni li-naah a siam thu bung 1:14-19 ah kan hmu leh chauh si a.

          Tin,  a nikhatna aṭangin “tlai lam a awm a, zing lam a awm bawk a” a ti zel a, ni tla lam leh ni chhuak lam hi, tlai lam leh zing lam awmtirtu chu a ni bawk si a. Ni siam hma ni thum chhunga tlai lam leh zing lam lo awm ve zel hi, enge a awm zia ni ang?

          Hengte han ngaihtuah hian, Bible hi eng tianga pawm tur nge tih hi, zir chian a ngai hle mai. Kristiante chuan heng thu harsa leh inmil lo te hi, sawisel emaw, sawi pawr emaw hi kan duh lova, a nih ang ang hian kan pawm vel mai maiin, han  sawi sel leh sawi pawr deuh dawnin Pathian pawi sawi kan hlau emaw ni? A ṭhen chuan, hêng thute hi Thlarau lam thil sawina niin an hrilhfiah a. Hetiangin :

          Heta “Genesia ziaktuin khawvel siam thu a sawi hi, mihring nihphung a sawi na a ni a. Bible ṭawngah chuan, mihring hi “thim” a ni a, Pathian hi “eng” a ni. “Lei hi a chhiaa a ruak ngawt a ni ,” a tih pawh hi, mihring a sawina a ni a. Keimahnia Pathian a lo awm hma chuan, achhia leh a ruak mai kan ni a; kan thim mup bawk a,  Mihringah Pathian a lo awm chuan, “Êng” a lo awm ta a, chumi sawina chu a ni a, tin ‘tlai lam a awm a, zing lam a awm bawk a’ tih pawh hi, hetiang hi a ni. Tlai lam a awm, a ti hmasa zel a, tlai lam hi mihring sawina a ni a, zing lam hi Pathian sawina a ni a. “Mihring a awm hmasa a, chumi hnuah thlarau” tih ang khân. ( I Korinth 15:46) Tichuan, mihringa Pathian a lo awm hnu pawhin,  kan mihring nihna chu a la awm ve reng a, “Keimahah Pathian a awm” kan tih laiin keimahni pawh kan la awm tho a; Pathian leh mihring chu kan awm dun ta a. Chu chu, tlai lam a awm a, zing lam a awm bawk a, a tih chu a ni” an ti a. Tehkhin thu anga mihring leh Pathian awm dunna leh inpawlna anga  hman chuan, a sawi fiah thain ngaihthlak a nuam hle mai a. Amaherawhchu, a ziaktu tarlan tum a ni ang em? tih chu zawhna awm leh thei a ni. Chutiang sawina chu lo ni ta se,  khawvel siam tantirh thu a sawi leh, a hnua nungcha leh thildang siam thute hi, a tak ni lovin, thil dang entirna an ni ve thihna em ni ang? eng tianga dah ve tur nge an nih ang?  tihte hi, ngaihtuah tham tak a ni.