PATHIAN THU NI TIN NUNAH

1.   Pathian thu: Pathian thu han tih hian sawi emaw ṭawng emaw hi thu kan ti mai thei a, thil engpawh kan tih dawn chuan kan tih tûr leh tihdan tûr thu in ruahmanna kan siam hmasa ṭhin. chu chu THU kan ti mai ṭhin.

Tin, ruahmanna kan siamte hi a taka a chan hma chuan thu mai a la nia, kan ti bawk ṭhin. Tuna kan zirlai mekah hi chuan Pathian thu kan tih hi chu tak nei a ni a, tak nei lo hi Pathian a ni ve ngai lo.

2. Pathian thu chu engtik huna hman tur nge?: Pathian thu hi mi tam zawk innghahna chu nakina thil lo thleng turah an nghat ṭhin a, an damchhunga tawng turah an ngai lo a. Nakina thil lo thleng tur buaipui reng rengin an hmanhlel a, chumi an hmanhlelh chhung chuan an damchhungni in a daih lo a, an hun nghah chu an thleng pha ṭhin lo fo bawk. Chutiang mite chu Pathian thu an nunin a thleng phak lo a ni. Pathian thu chu mitin hnenah a takin a thleng reng a, mahnia thlen dan hrefiah lotu tan chuan hla tak a awm anga auh vak vakte hi tih awm tak a ni tlat mai. A chhan chu anmahnia Pathian thu awm kha an hriat loh tlat vâng a ni. Tûnah tak hian Pathian thu chu hman nghâl tûr a ni.

3.  Nitin nunah: Nitin tih hian kan hun hman lai mek lo hi chu thil awm lo anih avângin a sawi theih loh. Naktuk hi thil awm lo a ni a, innghah nâna hman chi a ni Io. Vawiinah tu nen emaw in inhau a, niminah in inhau lo a, naktukah in la inhau lo bawk. Chuvangin, tûna in inhauhna kha naktukah a dawh zâwkah leh a ngawi hmasa zâwkah ṭan tum suh. tûna in inhauh lai tak khân alawm a ngawi zâwka ṭan hun chu. Naktuk hi a awm anih ngai chuan amahin a inrelfel ve mai ang

4.  Eng mi nge kan nih?: Mihring kan dam chhûngin tih leh tih loh tûr tam tak a awm a. Eng thil pawh ti ila kan thil tih lai mek hi Pathian remruat a ni a, chu kan hnathawh chu Pathian hmel lanna a ni a. Sorkar hna i thawh chuan kha i hnathawh kha Pathian thu a ni a, naktuk atân i khêk chuan i nunah Pathian thu a lang thei dâwn lo a ni. Office a hunah i thleng ṭhîn em? I dawhkânah file a awm a, i tih tûra rawn inchhawp chu ti lemlo in i hêl i hel ṭhîn em? Khatia kan hêl khân mi tam tak in an nghahhlelh em em an bill a ni thei, an transfer order pawh a ni maithei, an interview na tûrte pawh nise vawiina ti lo a i khêk anih chuan mi tam tak chanvo i hrensak a ni tih hria ang che. Chubâkah, "ni khata i tihkhawtlai avâng khân an chanvo tûr anga Lang pawh an chân thei a ni. Chuvângin, i nitin nuna Pathian thu a Ian dawn chuan vawiinah ngei a lang tûr a ni.

5.  Harsatna kawngah: Kan hlim lai leh hlawhtlinna kan hmachhawn lai chuan kha kan hlim leh lawmna kha Pathian malsawmna a ni tih kan hriat kha a tâwk mai a ni. Harsatna kan han tawh chiah mai hian Pathian thu anih ve tho thu hi hriatfuh a har tawh ṭhin. Thihnate, vanduaina kawng dangte miin an tawh chuan hnem kan tum a, khawimaw lai thuziak emaw kan han la chhuak a, kan sawi khum fo ṭhin. Hei hi a ṭha lo tihna ni lovin, mahni'na han tawh meuh chuan a khal duh hle. Mi min fuihna leh min hnemna ṭawngkamte chu kan ngaithla liam mai mai a, ninawm mai a chang thei bawk ṭhîn. Hetih hun lai tak hi Pathian mi ka nih pholanna hun a ni tih hi hrefiah hlauh mai ila, chu aia malsawmna chu a awm chuang lo.

6.  Midang lakah: Inkhâwmnaahte thu tha tak tak sawi ṭhîn ila, inkhâwmbânah ṭhenawmte nên ramri thuah intibuai leh chiam ila, inkhâwmnaa kan thu sawi kha Pathian thu a ni angem? Pathian thu ka sawi kan ti dâwn nge thu tha awmsa ka chham chhuak mai mai? Pathian thu chu tak nei a ni si a, ka nuna a tak hmuh tur a awm si loh chuan nun Pathian thu chu kan thleng phak lo tihna a ni mai 'awm e. Kan ṭhenawmte nêna kan intihbuai ni tak kha kan nuna Lal hmêl an hmuhna tûr ni tak a ni tih hrefiah hlauh zêl ila, dik kan intihna leh kan thinurna hian Lal hmel i hliahtîr lo hram ang u.

7.  Hnialna Pathian thu (PL II): Hnialna hi Pathian thu anih chang a awm ve bawk. tlangval pakhat hi a hnathawhnapain zu nopui khat zet mai hi a hlui a, ani chuan zaidam deuhin, "Ni lo e" a ti a. An hotupa chuan thinur deuhin, "Helaiah zu in lo kan kawl ngai hlei nem" a ti tuar tuar mai a. Chu tlangval chuan, "Ka awm chhung chuan zu in lo pakhat in kawl dawn a ni' ° a ti leh mai a.

An hotupa chuan, "Naua, ngaithla teh, zu hi i taksaah a luang ngei dawn a, i kawchhungah nge i luantîr dîwn i thawmhnawah?" a ti a. Tlangval chuan, "I thu thu le. Nungchang leh thawmhnaw thianghlim tak nên ka lo kal a, i duh phawt chuan ka thawmhnaw chu i tibawlhhlawh a, ka nungchang erawh chu i tibawlhhlawh lo ang" a ti mai a ni.

8.   Hmel hlim pawimawhna (PL VIII): America rama dawr lianpui pakhat chu a tlachhe ta rup mai a, engvangnge ni ang tiin an buai hle a. A chhan nia Lang chu a dawrtu lo kalte an lo- lâwm ṭha duh lo a, hmel hlim an hmuh ngai lo bawk a, chuvâng chuan dawr lianpui chu a lo chhe zo ta a ni. I kianga mite dawr nuam leh an hahchawlhna ni tûrin hmel hlim leh ṭawngkam ṭha kan ui tûr a ni lo. Hmel hlimin awm tum hrâm rawh, tichuan chawlhna tling lanchhuahna a ni si a.

9.   I chanvo hrechiang rawh: Dub anga sum hman tûr neih lohte, mi in ṭha pui leh mi motor ṭha pui pui hmuhte hian lawm loh mai awl tak a ni a. Amaherawhchu, Civil damdawiin va tlawh la, Cancer Hospital tlawh leh la, Kulikawn damdawiinte va tlawh leh la, khawlaiah kal leh la, kawngsira pawisa thlakna bawm bula lo ṭhute en leh la, nangmah inen leh la, eng chanvo nge i neih i hre mai ang. Chu i chanvo chu lawmna tham a ni tih i hre mai ang.

10. Hun tawn azirin: Mipa emaw, hmeichhia emaw pawh ni ila, nunphung pangngai takin kan nung ṭhin a ni maithei. Chulovah han petekna remchang kan la tawng lo a ni maithei. Amaherawhchu, kan tum vâng reng ni loa kan hmaa thil lo chhuak hi a awm ve a. Nulat tlangval kawngah pawh rilrua lo ngaihtuah ve rauh rauhte pawh a ni maithei, hmun fal leh hun remchang kan zawn pawh ni miahlo chetsual mai theihna kan tawng thut thei. Kan bula mite pawhin an lo zir hle pawh a ni thei. Chutiang bawkin sum chungchangah pawh, rinawm leh rinawm loh kar chu ho te a ni. Mi an lo inthlahdah lai tawn fuh theih a ni a, kan laka sum an tihsual palha an hek duaina pawh a awm thei. Chu hunah chuan kan awhna leh kan itna chu bawhzui puat lo in rilru fimin ngaihtuah ṭha leh ila, ka tân a ṭha ber angem tih inzâwt chiang ta phawt ila. Chutianga kan ngaihtuah duh phawt chuan petekna awm thei chu keimahni ngeiin kan invêng thei a ni.

11. Thupha chawi: Kan tum reng vâng pawh ni lovin mi pawi kan sawi palh thei, mi ṭhenkhat chu kan chungah an thinur hle thei bawk, ṭhenkhat erawh chuan an hrethiam viau thei bawk a. Mihring kan inang lo a, mi pawisawi kan ni tih inhriat loh palh theih a ni. Chumi anih avâng chuan, a damdawi ṭha ber chu "Ka lo hre lo" tia phat kawi ai chuan thupha chawi thuai ila, an dam rang ber mai. An rilru kan thawi dam tawh chuan thudang pawh kan sawipui thei tawh ṭhin. Mi ṭhenkhat chuan "ka lo dik lo a ni" tih hi sawi har an ti tlat ṭhîn. Hei hi sapṭawng thumala sawi har ber a ni an ti reng a ni, I am wrong tih hi.

12. Nghak khawtlai suh: I thiltih tûr emaw, thil ṭha zat lo sim tur emaw a awm anih chuan, chumi hunah chuan ka ti ang emaw, chutih hunah ka sim ang emaw kan tih hian a hun a lo thlen meuh chuan sim harsa kan ti a, ti tura kan intiam pawh kan tawlh leh mai ṭhin. Intiam ai chuan tih nghal mai hi a tha zâwk. Kan intiam anih phei chuan kan intiam hun aṭang khân tih tûr leh tih loh tûr chu kan hlen ngei tûr a ni. A hlen lo chu laikingpawnpui tah tur ang an lo ti ṭhin a ni.

13. Mite tan malsawmna: Vawiin kan hman lai mek bak hi hun a awm lo kan tih tawh kha, mite tâna kan ṭangkaina leh mite tâna malsawmtu nihna kawngah pawh hian taxi khalhtu pakhat chuan, "Hetia taxi ka khalh hian kawngsîra kutdawh hi ka kalpel mai mai ngai lo a, tlem tal hi ka pe ziah îhin a, chutia ka tih chuan ka taxi khalh pawh hi ka tluang ṭhîn a ti.

Chutiang chuan, mi tâna ṭangkai ni tûr hian a hrana tih vak tum hi a ngai lo a, remchâng hmasaah a lian emaw, a te emaw kan ti mai zêl tûr a ni. Tih atâna ṭha nia kan hriat chu tih nghâl zêl mai hi nitin nuna Pathian thu kan hman nghâl theih chu a ni.

14. Ṭawngkam ṭhain sial a man: ṭawngkam ṭha hi dawn nuam ti lo kan awm lo e. Chuti chung chuan ṭawngkam ṭha hman hi har kan ti ṭheuh mai. Ṭawngkam ṭhaa mi an lâwm na na na chuan keini lo ui tûr a ni lo. Hman hek leh hman ral a awm ve lova, hman tam poh leh a pung tam a ni mai si. Nang pawhin dawn nuam i tih angin chawi belh a awm bawk si lo. Hei pawh hi nakina hman atâna khêk chi loh ber a ni. A hmanna tûr hmasa ber aṭangin hmang nghâl zêl la, Pathian thuah i awm tih leh Pathian thu nangmahah a awm tih miin an lo hre dâwn a ni.

15. Mi dinhmun hriat pui: Mihring hi mahni chauh kan inngaihtuah a, mahni hma chauh kan thlîr chuan kan nunah mite an leng ṭhin lo a. Kan ngaihdâna kaltlang kan tum lutuk chuan mite nêna chênho emaw, thiltih ho a harsa ṭhîn. Ngaihdân inanglo hlîr kan ni a, dik nia kan hriat hi mi ṭhenkhat tân chuan thil diklo a lo ni thei bawk. Mi ngaihdân kha a lo dik zawk lo anih pawhin an thlîr dân kha hriatthiampui a, chumi pah chuan thudik zâwk chu hrilhfiah theih a ṭha. Mi chaklo zâwkte leh harsa zâwkte an dinhmun zuk hriatthiampui hi kan nitin nun kan hman mêkah hian a pawimawh berte zing ami kan ti thei mai awm e. Hruaitu dinhmun atân phei chuan a pawimawh khawp mai.

16. Chhânna/thungrulhna: Nu pakhat chuan riahbûk te deuh hi a enkawl a. Telephone-in mi pakhatin, "I vawkin ve te ah chuan vawk pakhat zankhat riah man engzâtnge ni ang?" a ti a. Chu nu chuan, "Vawk i riah man chêng 7 a ni a. Midangin an belh chuan chêng 3 zêlin a pun belh a, vawk engzâtnge in nih?" a ti ve a, a chhâng thiam viau na a, chu nu chuan hlâwkna a hmu angem le? Mi a rûl tâwka kan chhan aiin ṭawngkam mawi leh hawihhâwm hmang ta zawk ila, kan hna atân a hlâwk zâwk ngei ang.

A tâwp berah chuan Pathian thu lanchhuahna hi kan nunah a ni a, chu chu thiltihahte a lang chhuak ṭhîn. Nitin nuna kan hman bâk hi chu a hranin Pathian thu a awm Chuang lo a, nitin nuna kan mamawh zawng zawng kan sawi seng lo ang a, tûn atân chuan lo tâwk tawh mai teh se.